Pamięć i odpowiedzialność. Getto ławkowe na Uniwersytecie Jagiellońskim
zoom
1/2
Program wydarzenia
Getta ławkowe były zinstytucjonalizowaną formą dyskryminacji społeczności żydowskiej, inspirowaną działaniem radykalnie prawicowych, nacjonalistycznych organizacji – Młodzieży Wszechpolskiej, Obozu Wielkiej Polski czy Obozu Narodowo-Radykalnego – w międzywojennej Polsce. Lata 30. XX wieku to czas nasilającej się, etno-religijnej segregacji studentek i studentów pochodzenia żydowskiego, obejmującej m.in. zmuszanie ich do zajmowania wyznaczonych miejsc w salach wykładowych.
Odpowiedzialność za wprowadzenie tzw. zarządzeń porządkowych i instytucjonalne usankcjonowanie przemocy spoczywa na ówczesnych władzach uczelni wyższych. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, że zarządzenia te do dziś nie zostały odwołane. Czy wciąż stanowią problem prawny? Jakie inicjatywy – akademickie, aktywistyczne, artystyczne – mogą doprowadzić do odwołania dyskryminujących regulacji i zadośćuczynienia ich ofiarom? Jakie działania podjęto dotychczas i co zrobić, aby ich znaczenie nie było czysto symboliczne?
W dyskusji uczestniczyć będą przedstawicielki kilku polskich uczelni – Uniwersytetu Jagiellońskiego, Państwowej Akademii Nauk, Uniwersytetu Warszawskiego – aktywnie działające na rzecz przywracania i krytycznego przepracowywania pamięci o gettach ławkowych. Wraz z nimi zastanowimy się nad tym, jak rozpowszechnić świadomość o niechlubnej karcie w historii polskich uniwersytetów i wyciągnąć z niej wnioski na przyszłość, zwłaszcza w dobie trwających kryzysów humanitarnych. Poszukamy również odpowiedzi na niewygodne pytania – jak choćby to o udział elit intelektualnych w przedwojennych praktykach dyskryminacyjnych oraz jednostkową i zbiorową odpowiedzialność.
Webinar będzie prowadzony w języku polskim z tłumaczeniem na angielski.
Wydarzenie współorganizowane z Ośrodkiem Badań nad Kulturami Pamięci (UJ) w ramach projektu „NeDiPa: Negotiating Difficult Pasts”, który FestivALT realizuje wspólnie z Fundacją Zapomniane i Fundacją Urban Memory, dzięki wsparciu Unii Europejskiej w ramach programu Citizens, Equality, Rights and Values (CERV).
Wydarzenie objęte patronatem Rzeczniczki Praw i Wartości Akademickich UJ Beaty Kowalskiej.
Stowarzyszenie FestivALT
Organizator
Żydowskie Muzeum Galicja
Partner wydarzenia
Ośrodek Badań Nad Kulturami Pamięci
Partner wydarzenia
Fundacja Zapomniane
Partner wydarzenia
Fundacja Urban Memory
Partner wydarzenia
Sponsorzy
Joanna Wawrzyniak
Socjolożka i historyczka, prowadzi Centrum Badań nad Pamięcią Społeczną przy Wydziale Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego [pod "Centrum... Społeczną" jeśli można aktywny link do https://crsm.uw.edu.pl/staff/dr-hab-joanna-wawrzyniak/]. Autorka wielu książek i artykułów o historii społecznej i pamięci zbiorowej polskiego społeczeństwa w perspektywie porównawczej. Pracuje obecnie nad pamięcią o neoliberalnej transformacji po 1989 roku, a także nad przemianami pamięci kulturowej w kontekście europejskim i globalnym. Współinicjatorka Apelu do Rektorów i Senatów polskich uczelni o zbadanie i upamiętnienie historii gett ławkowych i innych form dyskryminacji w latach 30. XX wieku.
Beata Kowalska
Prof. UJ. Jest zatrudniona w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracę badawczą łączy z doświadczeniem w pracy w programach na rzecz równości płci w kraju i za granicą. Przedstawicielka Uniwersytetu Jagiellońskiego w konsorcjum InSPIREurope (Horyzont 2020) oraz Scholars at Risk Network, działających na rzecz wolności akademickiej oraz ochrony prześladowanych członków i członkiń społeczności uniwersyteckiej.
Laureatka nagrody Pro Arte Docendi przyznawanej wybitnym nauczycielom akademickim zatrudnionym na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wśród stypendiów i staży zagranicznych warto wymienić: Cambridge University, Instytut Nauk o Człowieku w Wiedniu, American Centre for Oriental Research w Ammanie, New School for Social Research w Nowym Jorku, Rutgers University, Bufflo University.
Przemysław Marcin Żukowski
Ur. w 1978 r., dr hab. nauk humanistycznych UJ 2017 r., profesor UJ 2021 r., Archiwariusz Uniwersytetu Jagiellońskiego i dyrektor Archiwum UJ od 2022 r.
Interesuje się historią dyplomacji polskiej i europejskiej I poł. XX wieku, biografistyką, historią nauki, w tym dziejami UJ oraz Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, wydawca źródeł.
Autor publikacji: Na przełomie pokoju i wojny. Francja w oczach polskiej opinii publicznej od wiosny 1938 roku do lata 1940 roku (Kraków 2012), Profesorowie Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, t. II: 1780-2012, red. D. Malec (Kraków 2014), Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach 1918-1939 (Kraków 2016), Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach 1918-1939. Źródła (Kraków 2017), współautor pięciu tomów wydawnictwa Corpus Studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51-1917/18: M-N, O-Q, R, S-Ś, T-Ż, red. K. Stopka (Kraków 2011-2015) oraz Kolekcja „Ex-librisów" Antoniego Ryszarda w Krakowie, red. D. Błońska (Kraków 2015).
Laureat nagrody Krakowska Książka Miesiąca. Stypendysta m.in. Fundacji z Brzezia Lanckorońskich, Fundacji Marii Zdziarskiej-Zaleskiej oraz Polonia Aid Foundation Trust.
Grażyna Kubica-Heller
Grażyna Kubica-Heller pracuje w Zakładzie Antropologii Społecznej Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Interesuje się historią antropologii, socjologią historyczną, historią mówioną i studiami nad pamięcią. Jest autorką wielu prac, m.in. artykułu: “The Survey of the Ghetto” in the Time of Anti-Semitism: Feliks Gross and his Unfinished Fieldwork on the Jewish Quarters of Krakow and Vilna, 1938-40 opublikowanego w "East European Politics and Societies".
Ewa Bukowska-Marczak
Doktor historii, pracowniczka Muzeum Narodowego w Lublinie, współpracowniczka Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Zajmuje się historią społeczną okresu międzywojennego. Jest autorką książki "Przyjaciele, koledzy, wrogowie? Relacje pomiędzy polskimi, żydowskimi i ukraińskimi studentami Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie w okresie międzywojennym (1918-1939)" (wyd. 2019). Stypendystka i współpracowniczka Centrum Historii Miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej we Lwowie.
19.00
Ta strona używa plików cookie. Przeczytaj więcej o naszej Polityce Cookies, w której informujemy o celu stosowania przez nas plików cookies. Jeśli klikniesz Akceptuję – zgadzasz się na zainstalowanie marketingowych plików cookies na swoim urządzeniu w celu dostosowania naszych reklam do Twoich potrzeb.
zoom
